یادگیری برنامه نویسی شاید در بدو امر کمی ترسناک به نظر بیاید اما در‌ واقع این‌طور نیست! امروزه به لطف منابع متعدد، انجمن‌های تخصصی و کارشناسان فعال در شبکه‌های اجتماعی، یادگیری زبان‌های برنامه‌نویسی آن‌قدر ساده شده که حتی کودکان هم می‌توانند شروع به یادگیری کنند. اما چه دلایلی باعث می‌شود که یک زبان برنامه‌نویسی برای مبتدی‌ها متفاوت باشد؟ این مقاله در پاسخ به این سوال ارائه شده است و برای یافتن پاسخ به سوال فوق، با ما همراه باشید.

مواردی مثل اغراق در مورد پیچیدگی سینتکس زبان و یا چالش برانگیز بودن یک زبان از نظر تئوری می‌توانند باعث سخت‌تر شدن زبان‌های برنامه‌نویسی شوند، اما این در حالی است که انجمن‌های تخصصی پرسش و پاسخ مرتبط با زبان‌های برنامه‌نویسی همچون کوئرا و یا استک‌اورفلو می‌توانند باعث کم شدن این مشکلات بشوند. اما این روزها به لطف وجود کارشناسان و منابع فراوان آنلاین، حتی زبان‌های برنامه‌نویسی سخت‌تر هم برای مبتدی‌ها ساده شده‌اند.

آنچه در این مقاله قصد داریم مورد بررسی قرار دهیم، نگاهی اجمالی به زبان‌های برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت، جاوا، سی‌شارپ، روبی، پایتون، سی و سی‌پلاس‌پلاس است با این فرض که هر کدام از زبان‌های فوق‌الذکر دارای کاربردها، نقاط ضعف و قوت خود هستند؛ لذا بسته به ماهیت حوزه‌یی که به آن علاقه داریم و نوع کاری که قرار است انجام دهیم، باید یکی از آن‌ها را برای ورود به دنیای برنامه‌نویسی شروع کنیم.

۱. جاوا اسکریپت
استفاده از جاوا اسکریپت به دلیل مالتی‌پلتفرم (چند‌سکویی) بودن بسیار رایج است. شما حتی برای کدنویسی با جاوا اسکریپت نیاز به کامپایلر ندارید، چرا که مرورگر شما به‌ طور طبیعی کد‌های جاوا اسکریپت را اجرا می‌کند. برای شروع،‌ فقط به یک ادیتور نیاز دارید که نوت‌پد، سابلایم تکست، جی‌ادید، تکست‌میت و اتم انتخاب‌های خوبی هستند.

اگر مشتاقانه می‌خواهید توسعه‌دهندهٔ وب شوید، جاوا اسکریپت برای شروع عالی است! سینتکس جاوا اسکریپت شبیه به زبان C است، بنابراین یادگیری این زبان شما را برای ادامهٔ فرآیند برنامه‌نویسی آماده‌تر می‌کند. همچنین این زبان به دلیل انعطاف و پویایی ذاتی‌اش، برای مبتدی‌ها گزینهٔ مناسبی محسوب می‌شود و روی‌هم‌رفته، جاوا اسکریپت به دلیل کاربرد زیاد، یک زبان قوی و قابل اطمینان برای شروع است.

همان‌طور که پیش از این گفته شد، زبان برنامه‌نویسی جاوا اسکریپت به عنوان زبانی پیشنهاد می‌شود که مسیر یادگیری زبان‌های سخت‌تر مثل ++C را هموارتر می‌کند (البته به یاد داشته باشیم که هنوز هم بعضی از افراد مثل Matthew Mombrea اعتقاد دارند که جاوا اسکریپت یک انتخاب نامناسب برای شروع است؛ به گفتهٔ وی، جاوا اسکریپت نمونهٔ خوبی برای یک زبان شئ‌‌گرا نیست، در حالی‌ که این زبان در این زمینه به خوبی شناخته شده است! اگر می‌خواهید در در زمینهٔ توسعهٔ نرم‌افزار حرفه‌ای شوید، جاوا اسکریپت انتخاب خوبی برای شروع نیست. اما برای قدم گذاشتن به دنیای برنامه نویسی، یک انتخاب مناسب است!)

جاوا اسکریپت زبانی است که به نوع متغیر حساس نیست و این عدم حساسیت باعث افزایش راندمان در زمان کدنویسی می‌شود، اما همین مسأله باعث می‌شود که خطاهای منطقی تا قبل از اجرا کدها مشخص نشوند!

برای کدنویسی با جاوا اسکریپت به یک ادیتور و کمی تحقیق نیاز دارید. همچنین مالتی‌پلتفرم بودن -یا به عبارت دیگر، اجرا بر روی پلتفرم‌های مختلف- لذت کدنویسی با این زبان را بیشتر ‌می‌کند.

کاربردها:
- توسعهٔ وب اپلیکیشن
- توسعهٔ اپ موبایل

ویژگی‌های مثبت:
- مالتی‌پلتفرم بودن (اجرا بر روی پلتفرم‌های مختلف)
- عدم نیاز به کامپایلر
- یادگیری زبان‌های دیگر را راحت‌تر می‌کند.

ویژگی‌های منفی:
- نمونه‌ای ضعیف و نامناسب برای یک زبان شئ‌گرا است (البته در نسخهٔ ES6 شرایط تاحدودی بهبود یافته‌اند.)
- عدم حساسیت به تایپ متغیرها
- در این زبان به سختی می‌توانید باگ‌ها را پیدا کنید!

۲. روبی
زبان برنامه‌نویسی روبی بیشتر به خاطر وجود فریمورک محبوبش تحت عنوان Ruby on Rails شناخته می‌شود چرا که سورس کد نوشته شده با این فریمورک به راحتی خوانده شده و این بزرگترین لطفی است که این زبان در حق افراد مبتدی می‌کند!

از ویژگی‌های این زبان پرکاربرد در توسعهٔ وب می‌توان به دینامیک (پویایی) و شئ‌گرا بودن اشاره کرد. روبی یک زبان سمت سرور قدرتمند است و به همین دلیل وبسایت‌های زیادی از جمله GitHub و Groupon از روبی استفاده می‌کنند (از جمله وبسایت‌های ایرانی که در توسعهٔ آن‌ها از زبان روبی استفاده شده است هم می‌توان به سایت تسکولو اشاره کرد.) یادگیری روبی نسبتاً آسان است، چون نیازی به یادگیری انبوهی از فرمان‌ها و دستورات ندارید!

همان‌طور که پیش از این گفتیم، Ruby on Rails یک فریمورک برای زبان برنامه‌نویسی روبی است و به همین علت مجموعه‌ای از میانبرهای این زبان را در خود دارد. برای یادگیری این فریمورک، با یک سرچ ساده در گوگل، احتمالاً منابع بسیاری خواهید یافت که به آموزش RoR می‌پردازند. این فریمورک برای مبتدی‌ها بسیار فوق‌العاده است، این زبان بازار کار بسیار خوبی دارد و استارتاپ‌های بسیاری هستند که به دنبال جذب توسعه‌دهندگان Ruby on Rails هستند. همین دلایل باعث می‌شود این فریمورک برای کسانی که قصد ورود به دنیای برنامه‌نویسی را دارند بسیار عالی باشد.

کاربردها:
- توسعهٔ وب

ویژگی‌های مثبت:
- برخورداری از فریمورک محبوبی تحت عنوان Ruby on Rails.
- وجود مجموعه‌ای از میانبرها
- بازار کار بسیار خوب دارد.
- کاملا شیٔ‌گرا

ویژگی‌های منفی:
- فریمورک RoR اساساً بر پایه‌ی مجموعه‌ای از میانبرها است و به خاطر سپردن همین میانبرها تاحدودی کار را برای مبتدی‌ها دشوار می‌سازد.

۳. پایتون
پایتون یک زبان برنامه‌نویسی ساده و بسیار عالی برای مبتدی‌ها است. این زبان هم در وب کاربرد دارد و هم در اپ‌های دسکتاپی، و این در حالی است که پروژه‌هایی که با پایتون نوشته می‌شوند بسیار قدرتمند هستند. از ویژگی این زبان می‌توان به پویایی (دینامیک) اشاره کرد که سبک‌های مختلف برنامه‌نویی همچون OOP (شئ‌گرایی)، Functional (تابعی) و Procedural (رویه‌ای) را ساپورت می‌کند. پایتون یک زبان برنامه‌نویسی اپن سورس است، به این معنی که شما ‌می‌توانید به رایگان آن را دریافت کنید و یادگیری را شروع کنید!

نکته‌ای که در مورد زبان پایتون حتما باید به خاطر سپرد این است که رعایت فاصله‌گذاری و قواعد ذخیره‌ٔ نام متغیرها و فانکشن‌ها موارد مهمی هستند که در این زبان باید رعایت شوند و همین موارد تاحدوددی دست‌ و‌ پا‌ گیر، زبان پایتون برای تازه کارها کمی گنگ و پیچیده کرده است اما روی هم رفته، انعطاف‌پذیری، نزدیکی سینتکس آن به زبان انگلیسی، وجود انجمن‌های فراوان برای پرسش و پاسخ و همچنین آموزش آنلاین این زبان، پایتون را به کاندیدای مناسبی برای مبتدی‌ها تبدیل کرده است.

کاربردها:
- توسعهٔ وب
- توسعهٔ برنامه‌های دسکتاپی

ویژگی‌های مثبت:
- کاربرد در وب و دسکتاپ 
- این زبان اپن سورس است.
- سینتکس نزدیک این زبان به زبان انگلیسی

ویژگی‌های منفی:
- نیاز به رعایت جزئیات مثل قواعد ذخیره‌ٔ نام‌ متغیرها و فانکشن‌ها

۴. جاوا
زبان برنامه‌نویسی جاوا یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی باسابقه در دنیای برنامه‌نویسی محسوب می‌شود. جاوا یکی از پایه‌های برنامه‌های تحت وب، دسکتاپ و حتی سیستم‌عامل‌ها است. جاوا یک زبان پرکاربرد، شئ‌گرا و بر پایهٔ کلاس است. مهم‌تر از همه این که در حال حاضر اکثر اپ‌های اندرویدی نیتو با استفاده از همین زبان نوشته می‌شوند؛ همین دلایل سبب شده تا جاوا به یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی تبدیل شود!

در ۵ ژانویهٔ ۲۰۱۶، سایت Infoworld مقاله‌ای با موضوع فعالیت مجدد جاوا منتشر کرد که آیا این زبان می‌تواند به‌ عنوان فرمانروای زبان‌های دیگر باشد؟ اما با وجود کاربرد فراوان و محبوبیت بسیار زیاد، جاوا هنوز برای افراد تازه کار کمی چالش‌ برانگیز است! بسیاری از سینتکس‌های جاوا از زبان‌های C و ++C گرفته شده است، شاید به همین علت است که بسیاری از مدرسه‌ها و کارگاه‌های آموزشی ابتدا از زبان‌های C و ++C شروع می‌کنند و سپس به آموزش جاوا می‌پردازند. یادگیری جاوا باعث می‌شود شما مانند یک برنامه‌نویس خوب فکر کنید چرا که ذهن شما را درگیر مسائل مختلف می‌کند.

هرچند این زبان برای افراد مبتدی کمی گنگ است، اما پیشنهاد ما این است که دانش برنامه‌نویسی خود را با ایجاد بنیان‌های تحلیلی قدرتمند تقویت کنید، آن وقت است که زبان برنامه‌نویسی جاوا را فوق‌العاده خواهید یافت! به طور کلی، با وجود انجمن‌های تخصصی فراوان مثل استک‌اورفلو و فرمانروایی طولانی مدت جاوا بر زبان‌های دیگر، به نظر می‌رسد که هر سوالی که در ابتدای مسیر یادگیری این زبان برای‌تان پیش بیاید، از قبل پاسخ به آن سوال داده شده است!

کاربردها:
- توسعهٔ وب
- توسعهٔ اپ‌های اندرویدی
- توسعهٔ نرم‌افزارهای تحت دسکتاپ

ویژگی‌های مثبت:
- محبوبیت و کاربرد فراوان
- زبانی با سابقهٔ زیاد
- منابع فراوان برای یادگیری
- امکان خلق کدهایی با پایه‌های قدرتمند
- پشتیبانی شرکت بزرگ همچون اوراکل از این زبان

ویژگی‌های منفی:
- جاوا سینتکس‌های خود را عمدتا از ++C گرفته است، پس برای درک بهتر شاید منطقی‌تر این باشد یادگیری این زبان را ابتدا از سی‌پلاس‌پلاس شروع کنید.
- جاوا تفکر تحلیلی بالایی می‌طلبد!
- برای یافتن یک شغل مناسب، این زبان را در حد نسبتا خوبی باید بلد باشید.

۵. سی/سی پلاس پلاس
C و ++C زبان‌‌های برنامه‌نویسی پایه و مادر هستند! این دو زبان در توسعهٔ بسیاری از سیستم‌عامل‌ها و همچنین نرم‌افزارهای مختلف کاربرد دارند؛ همچنین سینتکس‌ C و ++C بر بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی دیگر تأثیر گذاشته‌ که از آن جمله می‌توان به جاوا، سی‌شارپ، پی‌اچ‌پی و ... اشاره کرد. بنابراین با فراگرفتن C و ++C، یادگیری زبان‌هایی مثل جاوا یا حتی زبان‌های سخت‌تر هم چندان مشکل نخواهد بود!

اگر علاقه‌‌مند به ساخت و توسعهٔ بازی هستید، ++C یک انتخاب مناسب برای شروع است، چون علاوه‌ بر استفادهٔ گسترده این زبان در بازی‌ها و موتورهای بازی سازی (مثل Unity و Rage)، کاربردهای فراوانی هم در ساخت برنامه‌‌های دسکتاپی، موبایل و وب دارد! به‌ طور کلی، یادگیری C و ++C یک شروع عالی است، نه فقط برای برنامه‌نویسی بلکه حتی در زمینهٔ سایر علوم کامپیوتری هم به کارتان خواهد آمد. حتی اگر تمرکز خود را بر روی زبان‌‌های دیگر گذاشته‌‌اید، طبیعتاً می‌دانید اصول و قواعدی که C و ++C ارائه می‌دهند بسیار ارزشمند هستند. ++C برای تازه کارها بسیار چالش برانگیز است، اما اگر قدرت غلبه بر سختی این زبان را دارید، میراثی بسیار بزرگ در انتظارتان خواهد بود.

کاربردها:
- توسعهٔ سیستم‌عامل‌هایی همچون ویندوز، لینوکس و مکینتاش
- توسعهٔ سیستم عامل موبایل محبوب اندروید
- توسعهٔ اپ‌ها و نرم‌افزارهای دسکتاپ مختلف مثل فتوشاپ

ویژگی‌های مثبت:
- یک زمینه و مقدمهٔ عالی برای علوم کامپیوتر
- برای توسعهٔ نرم‌افزارها و بازی‌ها بسیار مناسب هستند.

ویژگی‌های منفی:
- ++C نسبت به زبان C سخت‌تر است.

۶. سی‌شارپ
سی‌شارپ یک انتخاب فوق‌العاده برای مبتدی‌ها است! شروع به کار کردن با این زبان بسیار ساده است، فقط لازم است Visual Studio Express را به رایگان دریافت کنید، تا تمام چیزهای مورد نیاز از جمله SQL Express را در اختیار داشته باشید. سی‌شارپ برای اهداف مختلفی استفاده می‌شود، که از آن جمله می‌توان به توسعهٔ وب و Console Applicationها اشاره کرد. سینتکس این زبان بر پایه‌ٔ زبان C است، بنابراین طبیعی است که شبیه به زبان‌های C و++C باشد (البته با توجه به این که شرکت بزرگ مایکروسافت این زبان را در پاسخ به ابداع زبان جاوا توسط اوراکل توسعه داد، بخش قابل‌توجهی از سینتکس این زبان شبیه به زبان جاوا است!)

نرم‌افزار ویژوال استودیو که توسط مایکروسافت به بازار عرضه شده است دارای ویژگی‌های مختلفی مثل تکمیل خودکار یا تولید خودکار فایل‌های پروژه است که تاحدودی کار را برای مبتدی‌ها آسان می‌سازد؛ با این حال ممکن است سی‌شارپ برای افراد مبتدی کمی پیچیده باشد. اما روی هم رفته، کاربرد گسترده در کنار استفاده‌ٔ آسان از این IDE، سی‌شارپ را تبدیل به یک انتخاب مناسب برای مبتدی‌ها می‌کند!

کاربردها:
- توسعهٔ وب
- توسعهٔ اپلیکیشن‌های تحت ویندوز
- توسعهٔ اپ موبایل برای پلتفرم ویندوزفون

ویژگی‌های مثبت:
- استفادهٔ گسترده
- این زبان به لطف ویژوال استودیو شروعی آسان را فراهم می‌کند.
- پشتیبانی غول نرم‌افزاری دنیا -مایکروسافت- از این زبان
- استفادهٔ آسان از IDE اختصاصی این زبان (ویژوال استودیو)
ـ  برخلاف زبان‌های سی و روبی، سی شارپ دارای کامپایلرها و مفسرهای متعددی است.

ویژگی‌های منفی:
- کامپایلر پیچیده
- تاحدودی منحصر به اکوسیستم مایکروسافت

۷. پی‌اچ‌پی
اگر علاقمند به برنامه‌نویسی وب اپلیکیشن -نرم‌افزارهای تحت وب و آنلاین- هستید، بایستی بدانید که در حال حاضر -سال ۲۰۱۷- زبان برنامه‌نویسی پی‌اچ‌پی -که برخی اعتقاد دارند این زبان یک زبان برنامه‌نویسی نیست و صرفا یک زبان اسکریپتینگ می‌باشد- پرکاربردترین زبان تحت وب است به طوری که سی‌ام‌اس‌های مختلفی همچون وردپرس، دروپال، جوملا و غیره بر پایهٔ این زبان نوشته شده‌اند و از جمله وبسایت‌های معروفی که در بدو امر با این زبان ظهور پیدا کردند نیز می‌توان به فیسبوک و ویکیپدیا اشاره کرد (البته شبکهٔ اجتماعی فیسبوک پس از مدتی زبان برنامه‌نویسی Hack که بر پایهٔ PHP است را ابداع کرده و ادامهٔ توسعهٔ این شبکهٔ اجتماعی با این زبان صورت گرفت.)

پی‌اچ‌پی هم همچون زبان‌های سی‌شارپ، جاوا، سی‌پلاس‌پلاس و غیره، اصطلاحا یک زبان C-Like است؛ به عبارت دیگر، بسیاری از ویژگی‌های خود را از زبان برنامه‌نویسی C به ارث برده است. پی‌اچ‌پی در حال حاضر نسخهٔ ۷ خود را به بازار عرضه کرده است که در این نسخه سعی شده بسیاری از نواقص نسخ گذشته مرتفع گردند!

کاربردها:
- توسعهٔ وب

ویژگی‌های مثبت:
- استفادهٔ گسترده
- یادگیری خیلی سریع
- تعامل خوب با زبان HTML
- رایگان
- مالتی‌پلتفرم

ویژگی‌های منفی:
- شیٔ‌گرایی ضعیف در مقایسه با زبان‌هایی همچون جاوا و روبی (البته در نسخهٔ ۷ اوضاع بهتر شده است.)
- بیشترین کاربرد را در توسعهٔ وب دارا است و مثلا به سادگی سایر زبان‌های فوق‌الذکر برای توسعهٔ اپ‌های دسکتاپی و ... نیست.

کلام آخر!
شاید در این لیست جای خالی زبانی همچون HTML را حس کرده باشید. احتمالاً فکر کرده‌اید که HTML آن‌قدر ساده است که حتی دانش آموزان ابتدایی هم می‌توانند آن را یاد بگیرند؟ در‌ واقع باید بدانید که HTML یک زبان نشانه‌گذاری است، نه یک زبان برنامه‌نویسی! به عبارت دیگر، با استفاده از تگ‌های مختلف، ما می‌توانیم یک صفحهٔ وب ساده درست کنیم؛ به همین دلیل HTML کاملاً نمی‌تواند مطابق معیارهای انتخاب زبان‌های برنامه‌نویسی باشد. به هرحال این زبان نشانه‌گذاری که کاربرد گسترده‌ای هم دارد، می‌تواند شروعی مناسب برای طراحی وب باشد.

HTML به عنوان ساده‌ترین زبان (HTML زبان برنامه‌نویسی نیست!) برای مبتدی‌ها لقب گرفته است. HTML علاوه بر کاربرد گسترده‌ای که در توسعهٔ وب دارد، می‌تواند باعث تقویت مفاهیم برنامه‌نویسی هم بشود. به علاوه این که شما می‌توانید زبان CSS را در کنار HTML یاد بگیرید و در نهایت به سوی زبان‌های برنامه‌نویسی پیچیده‌تر مثل جاوا اسکریپت حرکت کنید.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: